Polski Bon Turystyczny to wsparcie dla rodzin oraz dla podmiotów działających w branży turystycznej. Wśród tych podmiotów od lat funkcjonują również organizacje pozarządowe. Dla tych NGO-sów ważne będą opisane poniżej przepisy. Zachęcamy, żeby się z nimi zapoznać i skorzystać z nich, jeśli nie już – w te wakacje, to może za jakiś czas.
Wprowadzenie nowego świadczenia w formie Polskiego Bonu Turystycznego (PBT) zakłada wsparcie części podmiotów działających w branży turystycznej, a także stanowi kolejne dofinansowanie ze strony państwa dla rodzin z dziećmi. Kluczowa w zrozumieniu zasad funkcjonowania PBT jest poprawna interpretacja definicji zawartych w ustawie o imprezach turystycznych i p.u.t., do których wielokrotnie odwołuje się ustawa o Polskim Bonie Turystycznym (Dz.U. Z 2020 r., poz. 1262).
O uwarunkowaniach prawnych organizacji imprez turystycznych przez NGO pisaliśmy w artykule „Imprezy turystyczne. Nowe obowiązki wielu NGO w pytaniach i odpowiedziach”. Niemniej jednak należy przypomnieć dwie podstawowe definicje: przedsiębiorca turystyczny i impreza turystyczna.
Definicja przedsiębiorcy turystycznego i imprezy turystycznej
Przedsiębiorcą turystycznym jest organizator turystyki (biuro turystyczne), czyli podmiot prowadzący działalność gospodarczą i posiadający wpis do ewidencji (rejestru) organizatorów turystyki, a także objęte ustawą o imprezach turystycznych: stowarzyszenia, fundacje, szkoły, kluby sportowe i związki wyznaniowe, prowadzące odpłatną działalność pożytku publicznego w zakresie organizacji turystyki. Przy czym nie ma tu znaczenia, że impreza turystyczna organizowana przez NGO stanowi działalność non-profit (niekomercyjną).
Natomiast impreza turystyczna – która musi powstać, aby można było przyjąć płatność bonem – stanowi połączenie minimum dwóch usług turystycznych różnego rodzaju. Usługi te łączone są przez przedsiębiorcę turystycznego i oferowane jako „pakiet” dla odbiorcy (klienta). Jednak nie każde połączenie usług turystycznych spowoduje powstanie imprezy turystycznej.
Ustawa o imprezach turystycznych i p.u.t. wyróżnia cztery rodzaje usług:
a) zakwaterowanie,
b) transport,
c) wynajem samochodu oraz
d) usługi dodatkowe (np. przewodnik, wynajem kajaka, wstęp do atrakcji turystycznych i in.),
przy czym a), b) i c) stanowią „grupę usług podstawowych” i muszą wystąpić zawsze w połączeniu pomiędzy sobą lub z d). I tak, połączenie usług „a” i „b” zawsze stworzy imprezę turystyczną, natomiast połączenie „a” i „d” lub „b” i „d” będzie stanowiło imprezę turystyczną pod warunkiem, że usługa lub usługi „d” stanowią więcej niż 25% wartości usługi „a” lub „b”. Należy także zaznaczyć, że łączenie usług z tej samej grupy np. a+a czy d+d nigdy nie utworzy imprezy turystycznej, a więc nie będzie można zrealizować na takie świadczenie bonu turystycznego. Wyjątkiem jest branża hotelarska, która świadcząc pojedynczą usługę może przyjmować płatność PBT, co wynika z założeń szczególnego wsparcia dla tej grupy przedsiębiorców.
Przykład 1 (a+b): zakwaterowanie w obiekcie X wraz z transportem (zorganizowanym przez NGO – autokar, PKP, itp.) stworzy imprezę turystyczną. Zorganizowany transport rozumiany jest tutaj jako przejazd z miejsca zamieszkania (punktu zbiórki) do miejsca atrakcji turystycznej (jednej lub wielu). Takim transportem nie będzie przewóz klienta pomiędzy punktami na trasie spływu kajakowego czy rajdu rowerowego.
Przykład 2 (a+d+d): zakwaterowanie w obiekcie X wraz z usługą przewodnicką i warsztatami garncarskimi stworzy imprezę turystyczną.
Przykład 3 (b+d): przejazd autokarem wraz z zakupem biletów do parku rozrywki stworzy imprezę turystyczną.
Przykład 4 (d+d+d): usługa przewodnicka oraz organizacja gry terenowej oraz organizacja ogniska nie stworzy imprezy turystycznej.
Szczegółowe zasady tworzenia imprezy turystycznej wyjaśniliśmy w artykule „Działalność turystyczna organizacji pozarządowych po 1 lipca 2018”.
Organizacja imprez turystycznych to działalność regulowana
Bardzo istotnym problemem dla organizacji pozarządowych jest fakt, że organizacja imprez turystycznych w Polsce stanowi działalność regulowaną, do której wymagane jest spełnienie warunków określonych dla organizatora turystyki. Wyłączenia ustawowe pozwalają NGO realizować dowolną liczbę imprez jednodniowych, także komercyjnych. W praktyce ograniczy to możliwość łączenia poszczególnych usług, tak aby powstała impreza mogła być sfinansowana z bonu. W przypadku takiej wycieczki (jednodniowej) NGO będzie mogła połączyć jedynie usługę transportową z usługą/usługami dodatkowymi. W odniesieniu do imprez wielodniowych organizowanych przez NGO obowiązują trzy elementy, które muszą być spełnione łącznie: niekomercyjność, ograniczona grupa odbiorców oraz okazjonalność (maksymalnie 9 imprez turystycznych w danym roku kalendarzowym). W tym przypadku możemy wykorzystać usługę zakwaterowania, transportu oraz usługi dodatkowe. Mając na uwadze specyfikę działań turystycznych NGO, oznacza to możliwość organizacji kolonii i obozów w okresie ferii letnich i zimowych oraz wycieczek weekendowych lub tzw. zielonej szkoły w roku szkolnym (pamiętając o „okazjonalności”), a także wycieczki jednodniowe z wykorzystaniem transportu zorganizowanego.
Wyjątek w ustawie o bonie turystycznym stanowią „organizacje pożytku publicznego” (OPP), które zawsze muszą stosować warunki okazjonalności, niekomercyjności i ograniczonej grupy odbiorców, niezależnie od tego czy organizują imprezy jednodniowe, czy wielodniowe. Rekomendujemy, jednak aby wszystkie NGO, które nie są organizatorami turystyki, stosowały powyższe warunki. Naszym zdaniem w ustawie o Polskim Bonie Turystycznym ustawodawca chciał przypomnieć o warunkach do spełnienia przez NGO, ale zamiast zapisać „organizacje pozarządowe”, wpisał „organizacje pożytku publicznego”.
Należy także uwzględnić niewielki procent organizacji pozarządowych, które prowadzą usługi noclegowe, a ich obiekty spełniają warunki ustawy o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych. Wówczas takie NGO mogą pobierać płatność bonem w ramach wykonywanej usługi hotelarskiej.
Więcej o samym bonie
Link do strony: https://publicystyka.ngo.pl/polski-bon-turystyczny-w-dzialalnosci-ngo?fbclid=IwAR0gC_ii97IXNPLqeUN7A9XYW7oyrRrfeNg30bS8tM7CqBe1dEBCAUXDQw0
