Szanowni Państwo,
Prezentujemy wystąpienie dr Piotra Jabłońskiego – Dyrektora Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom podczas Debaty Generalnej 66. sesji Komisji Środków Odurzających Narodów Zjednoczonych.
Podczas Debaty Generalnej 66. sesji Komisji Środków Odurzających Narodów Zjednoczonych (Commission on Narcotic Drugs) Przewodniczący delegacji polskiej Piotr Jabłoński przedstawił następujące wystąpienie:
Szanowni Państwo,
Polska całkowicie podziela i wspiera stanowisko wyrażone w wystąpieniu przedstawiciela Unii Europejskiej , ze szczególnym podkreśleniem wagi ochrony życia oraz godności ludzkiej i praw człowieka dla kształtowania życia społecznego i politycznego wspólnoty międzynarodowej. Dlatego też nasz szczególny sprzeciw wywołuje wojna prowadzona przez Rosję przeciw suwerennej Ukrainie, powodująca cierpienia i śmierć niewinnych ludzi, przyczyniająca się do wzrostu zagrożeń nie tylko na terenie Ukrainy, ale w wielu innych krajach, w tym również w tych udzielających pomocy humanitarnej uchodźcom i ofiarom działań wojennych. Wojna wywołała kryzys humanitarny, załamanie w dostępie do serwisów ochrony zdrowia, w tym do szczepień, do profilaktyki i leczenia chorób zakaźnych, leków, m.in. leków retrowirusowych oraz, w kontekście sytuacji narkotykowej, do leczenia substytucyjnego oraz programów redukcji szkód. Wojna przeniosła również znaczny ciężar pomocy, ale i zagrożeń zdrowotnych, epidemicznych, na kraje sąsiedzkie Ukrainy i w naszej opinii niezbędne jest wzięcie przez wspólnotę międzynarodową współodpowiedzialności za działania zapobiegające postępującemu obniżania się poziomu bezpieczeństwa w obszarze zdrowia publicznego w skali międzynarodowej.
Wojna i zadawanie śmierci jest zaprzeczeniem podstawowych wartości humanitarnych i norm prawa. Dlatego pragniemy podkreślić nasz niezmienny sprzeciw na stosowanie kary śmierci w każdych okolicznościach, nie tylko w kontekście przestępstw powiązanych z narkotykami.
Szanowni Państwo,
Ostatnie lata przyniosły, powodowane przez pandemię, kryzys ekonomiczny, wzrost kosztów energii i inflację oraz wojnę, pogorszenie się sytuacji zdrowotnej, społecznej i ekonomicznej społeczności międzynarodowej.
Stopniowe ubożenie, tracenie poczucia bezpieczeństwa oraz bariery w dostępie do ochrony zdrowia przyczyniają się do wzrostu zasięgu szkód wywoływanych przez uzależnienia , których obraz kliniczny coraz powszechniej nie zamyka się tylko do narkotyków, ale objawia się w formie politoksykomanii, obejmującej również alkohol oraz uzależnienia behawioralne. Dla rozwoju form przeciwdziałania skutkom zdrowotnym uzależnień, bezdyskusyjnie istotną funkcję pełni walka z handlem substancjami.
W naszej opinii konieczne jest permanentne zaangażowanie społeczności międzynarodowej we wzmacnianie zrównoważonego podejścia do narkotyków i narkomanii, we współpracę pomiędzy instytucjami ograniczającymi podaż narkotyków i egzekwującymi prawo a organizacjami zajmującymi się redukcją popytu, a więc profilaktyką, leczeniem, ograniczaniem szkód zdrowotnych i społecznych.
Szczególną wagę powinniśmy przywiązywać do walki z przestępczością zorganizowaną wprowadzającą na rynki Nowe Substancje Psychoaktywne (NPS) eksplorującą zarówno nowe formy narkotyków, jak i obrotu tymi narkotykami z wykorzystaniem mediów elektronicznych oraz handlu na odległość. W zwalczaniu tego zjawiska konieczne jest rozbudowywanie współpracy i wymiany informacji pomiędzy organami egzekwującymi prawo, instytucjami badawczymi i laboratoriami zajmującymi się analizami NPS. W Polsce dzięki takiej rozbudowanej współpracy i wynikającego z niej szybkiego reagowania na pojawiające się nowe modyfikacje narkotyków udało się skutecznie ograniczyć dostęp do NPS. Działania te wspierane są także poprzez szeroki dostęp do edukacji społecznej i profilaktyki, które redukują konsekwencje zdrowotne powodowane przez NPS.
Uważamy, że w dobie kryzysu poczucia bezpieczeństwa szczególną uwagą należy zwrócić na problemy zdrowia psychicznego dzieci, młodzieży oraz kobiet, w tym matek z dziećmi. Dlatego tak ważne jest szkolenie kadr i promowanie metod diagnostycznych i leczniczych opartych o dowody naukowe, tzw. evidence based treatment czy evidence based medicine.
Jednocześnie pragniemy podkreślić, iż wiele już znanych nam i stosowanych rozwiązań dowiodło swej skuteczności. Szczególnie pragniemy podkreślić funkcję, jaką w przeciwdziałaniu problematyce narkotyków i narkomanii odgrywają organizacje pozarządowe. Organizacje pozarządowe powinny być na stałe obecne w realizowaniu działań na rzecz osób dotkniętych problematyką uzależnień i mieć zapewniony dostęp do wsparcia finansowego ze źródeł rządowych i organizacji międzynarodowych.
Uważamy, że konieczne jest cykliczne ewaluowanie podejmowanych zobowiązań i działań oraz lokowanie polityk narkotykowych w szerokim kontekście politycznym, społecznym i zdrowotnym oraz prawnym.
W związku z powyższym wielowymiarowy charakter problematyki uzależnień wymaga zaangażowania w politykę narkotykową także innych agend NZ, innych niż tylko te bezpośrednio dedykowane problematyce narkotykowej. Dlatego też z zadowoleniem przyjmujemy wszelkie wysiłki na rzecz zacieśnienia współpracy między UNODC a WHO, INCB, UNAIDS i stosowanymi organami ds. praw człowieka, w ich wysiłkach na rzecz wspierania Państw Członkowskich we wdrażaniu Konwencji Międzynarodowych dot. kontroli narkotyków zgodnie z istniejącymi zobowiązaniami w zakresie praw człowieka.
Współpraca międzynarodowa jest kluczowym mechanizmem w rozwiązywaniu , problemów narkotykowych i szeroko rozumianego zjawiska uzależnień, a najważniejszą mapą drogową naszych wspólnych wysiłków i aktywności i jej realizacji są postanowienia UNGASS 2016, dające podstawy opartego o dowody, realistycznego i skoncentrowanego na potrzebach ludzi podejścia do przeciwdziałania problematyce uzależnień.
Źródło: KCPU – strona FB